Czynniki zewnętrzne

Czynniki zewnętrzne. Tkaniny są stosunkowo mało odporne na czynniki zewnętrzne. Przebywając w ziemi tkanina ulega niszczącemu działaniu różnych mikroorganizmów i substancji chemicznych; wydobyta na powietrze często rozsypuje się. Tkaniny pochodzenia roślinnego rozpuszczają się w środowisku kwaśnym, a pochodzenia zwierzęcego w środowisku alkalicznym. W glebach o współczynniku pH znacznie odbiegającym od 7 trudno spodziewać się odporności tkanin. Czasami jednak dzięki konserwującemu działaniu gleby (np. występowaniu w ziemi tlenków metali, takich jak miedź czy żelazo) mogą tkaniny przetrwać przez długie wieki.

Zniszczenia spowodowane niewłaściwymi zabiegami konserwatorskimi. W dawnych pracach konserwatorskich często stosowano wadliwe metody lub używano szkodliwych środków. Zaliczyć tu można, m.in. podklejanie łatek bawełnianych spoiwem glutynowym w miejscach zniszczeń, czy pokrywanie chorągwi werniksem olejnym, który przesączał całą tkaninę.