Wybielacze chemiczne

Wybielacze chemiczne.

Syntetyczne środki powierzchniowo czynne najskuteczniej usuwają zabrudzenia tłuszczowe, poza tym także dużą część plam z herbaty, kawy, soków owocowych itp. Jednakże w celu całkowitego usunięcia kolorowych zabrudzeń, do kompozycji środka do prania wprowadza się wybielacze chemiczne (wybielacze aktywne).

Wybielacz chemiczny jest utleniaczem, tzn. substancją, która w kąpieli piorącej ma zdolność utleniania barwników zabrudzenia, powodując ich przejście w formę bezbarwną. Podczas tego procesu utleniacz podlega redukcji.

Znanym wybielaczem, a także substancją stosowaną w celach dezynfekcyjnych jest podchloryn sodu. Związek ten łatwo rozkłada się, zwłaszcza w podwyższonej temperaturze, wydzielając aktywny chlor. Roztwory podchlorynu sodu stanowią podstawę wielu środków wybielających, stosowanych jako wyroby chemii gospodarczej, takich jak: Clorox, Klorin, Bleach, Bielinka, ACE oraz Domestos. Środki te stosuje się jako wybielacze chemiczne tkanin oraz jako środki działające wybielająco i dezynfekująco w utrzymaniu czystości urządzeń sanitarnych.

Wybielaczem chemicznym dominującym obecnie w kompozycjach proszków do prania w Europie jest nadboran sodu. (W Australii i Azji standardowym wybielaczem pozostaje podchloryn). Nadboran sodu rozkładając się w kąpieli piorącej w temperaturze powyżej 60°C uwalnia aktywny tlen, działający wybielająco na barwniki zabrudzenia.

W celu zwiększenia efektywności działania proszków do prania w niższych temperaturach stosuje się aktywator, którym przeważnie jest TAED (tetraacetyloetylenodiamina). TAED powoduje obniżenie temperatury, w której zaczyna uwalniać się aktywny tlen, dzięki czemu proszki uzyskują moc wybielającą już w temperaturach 40 — 60°C. Innym aktywatorem, stosowanym w środkach zawierających nadboran, jest sól sodowa oznaczana skrótem NOBS. Rozwiązaniem alternatywnym jest zastosowanie nadwęglanu sodu jako środka wybielającego. Wybielacze chemiczne stosuje się głównie jako składnik proszków do prania, nie stosuje się ich w płynach do prania, które z reguły są przeznaczone do prania delikatnych tkanin.

Stosując środki zawierające wybielacze chemiczne należy pamiętać, że wybielając zabrudzenia środki te wpływają także na barwniki tkanin kolorowych. Pranie wyrobów kolorowych w proszku z wybielaczem chemicznym, nawet w niższych temperaturach, może powodować blaknięcie kolorów zwłaszcza, gdy proszek zawiera aktywator (np. TAED). Jednocześnie należy podkreślić, że nadmierne stosowanie środków zawierających wybielacze chemiczne prowadzi do stopniowego niszczenia tkaniny i spadku jej wytrzymałości.